لیفتراک یکی مهم ترین ماشین های صنعتی است که برای جا به جایی و انبارکردن انواع بارها از آن استفاده می شود. این ماشین صنعتی از اجزا و قسمت های مختلفی تشکیل شده است. هر یک از این اجزا و قطعات لیفتراک بر عملکرد کلی لیفتراک تاثیر مهمی دارند به صورتی که خرابی یا عدم وجود آن ها می تواند در کار لیفتراک خلل ایجاد می کند. یکی از مهم ترین اجزای آن دکل لیفتراک است؛ که در این مقاله از تامین دنیا هوشمند سپاهان به آن پرداخته ایم. 

انواع دکل لیفتراک در هنگام انتخاب لیفتراک مناسب برای کاربرد شما، نکته قابل توجه و مهمی است. فضای عمودی در تاسیسات شما، ارتفاع قفسه و اندازه بار حمل شده هر یک از عوامل مهم در انتخاب دکل مناسب لیفتراک شما هستند. مطالب زیر به شما کمک می‌کند تا اطلاعات کلی در مورد نحوه عملکرد دکل را ارائه می دهد، در حالی که به انواع مختلف دکل موجود را نیز می پردازد.

دکل لیفتراک چیست؟

راننده لیفتراک با استفاده از دکل می تواند انواع بارهای مختلف که وزن متفاوتی با یکدیگر دارند بلند کرده و جا به جا کند. دکل سیستمی در لیفتراک است که عمل بالابری را انجام می دهد. دکل شامل یک دوشاخه و مکانیزم ارتفاعی است که با مجموعه هیدرولیک کامیون بالابر مرتبط است. دو سیستم طبقه بندی برای توصیف دقیق دکل لیفتراک وجود دارد. یک کتابچه راهنمای عملیاتی ممکن است دکل را بر اساس مکانیسم بالابر یا بر اساس تعداد “قطعات” دکل طبقه بندی کند. صرف نظر از اصطلاحات، دانستن تفاوت در انواع دکل لیفتراک هنگام انتخاب دکل لیفتراک مناسب برای شرکت خود مهم بوده و باعث سهولت کار می شود.

دکل تفاوت زیادی در عملکرد لیفتراک در یک محیط خاص ایجاد می کند. دکل منفرد، قسمت دکل داخلی را همراه با بار بالا می برد و به فضای بالای سر اضافی نیاز دارد تا کانال های دکل بتوانند بالاتر از بار بالا روند. این نوع، می تواند در راهروهای باریک و محل های تنگ در ارتفاعات پایین تر لیفتراک مشکل ساز باشد. انواع دیگر لیفتراک ها که برای استفاده در فضاهای سقفی محدود طراحی شده اند، دکل های بالابر آزاد کامل (full free lift) نامیده می شوند.

آن ها به شاخک ها اجازه می دهند بدون بالا بردن کانال های دکل، بلند شوند. این لیفتراک‌ها به اپراتور اجازه می‌دهند تا در مناطقی که فضای بالای سرشان محدود است، راحت‌تر مانور دهد. به طور معمول، لزوم قرار دادن یک مکانیسم هیدرولیک در مرکز یک دکل بالابر آزاد کامل به این معنی است که اپراتور به اندازه یک لیفتراک استاندارد دید ندارد که باید بسته به کاربرد، نوع محصول جابجا شده و نیازهای کلی کار در نظر گرفته شود.

نحوه کارکردن دکل لیفتراک

پیستون های هیدرولیک به ۲ ساختار اصلی عمودی متصل می‌شوند که «دکل» نامیده می‌شوند. با این حال، شاخک‌ها که بار را تحمل می‌کنند، از طریق یک جفت قرقره سری غلتکی که نزدیک به دنده بالای دکل است، به بدنه اصلی لیفتراک متصل می‌شوند. ارتفاع بار با توجه به چند مرحله بودن دکل در لیفتراک، متفاوت خواهد بود. آشنایی با نحوه کارکرد این قطعه می تواند به شما کمک کند تا نحوه صحیح نگهداری و تعمیر آن را به درستی انجام دهید.

اجزای دکل لیفتراک

دکل از چهار قسمت مختلف تشکیل شده است. این چهار قطعه شامل بدنه فلزی، جک هیدرولیک، قرقره و زنجیر می شود.

تفاوت دکل های تک جک و دو جک در چیست؟

دکل ها از نظر تعداد جک های هیدرولیک و تعداد کشوها (میزان ارتفاع) به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. در دکل های تک جک، جک هیدرولیکی در میان دو ستون قرار گرفته و به این صورت میزان دید راننده محدود شده است؛ اما در دکل های دو جک، جک هیدرولیکی در کنار ستون ها قرار گرفته و میزان دید راننده برای حمل بارهای مختلف بیشتر است.

مهم ترین تشابه این دو دکل در میزان قدرت حمل بار آن ها است. هردوی دکل های تک جک و دو جک قدرت حمل یکسانی دارند و تنها تفاوت آن ها در میزان دید راننده هنگام حمل بار است.

مقایسه انواع دکل‌های لیفتراک بر اساس کاربرد

مقایسه از نظر ارتفاع بلند کردن

یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده در انتخاب نوع دکل لیفتراک، حداکثر ارتفاع بلند کردن بار است. دکل‌ها بسته به نوع ساختارشان، قابلیت دسترسی به ارتفاع‌های مختلف را دارند:

دکل ساده یا Single-Stage Mast دارای تنها یک بخش ثابت است که فقط می‌تواند به اندازه‌ای محدود بالا برود. این نوع دکل معمولاً در کاربردهای ساده و فضاهایی که نیازی به دسترسی به قفسه‌های بالا نیست استفاده می‌شود. ارتفاع بلند کردن آن معمولاً بین 1.5 تا 2 متر است.

دکل دو مرحله‌ای یا Two-Stage Mast رایج‌ترین نوع در لیفتراک‌های صنعتی است. این نوع دکل دارای یک بخش کشویی در داخل خود است که به کمک سیستم هیدرولیکی بالا می‌رود. ارتفاع بلند کردن این نوع دکل معمولاً بین 3 تا 4.5 متر است و برای بارگیری در کامیون یا قفسه‌های انبار متوسط مناسب است.

دکل سه مرحله‌ای یا Three-Stage Mast گزینه‌ای مناسب برای محیط‌هایی است که نیاز به دسترسی به ارتفاع زیاد وجود دارد. این نوع دکل دارای دو بخش داخلی کشویی است که در زمان بالا رفتن به صورت تلسکوپی باز می‌شوند. ارتفاع بلند کردن آن معمولاً بین 4.5 تا 6 متر (یا بیشتر) است.

دکل چهار مرحله‌ای یا Quad Mast تخصصی‌ترین نوع دکل است که برای انبارهایی با قفسه‌های بسیار بلند یا استفاده در برخی سردخانه‌های عمیق طراحی شده است. این دکل می‌تواند تا ارتفاعی بیش از 7 متر نیز بار را بلند کند، اما معمولاً به دلیل وزن بالا و پیچیدگی در ساختار، تنها در موارد خاص استفاده می‌شود.

در نتیجه، انتخاب نوع دکل باید بر اساس حداکثر ارتفاع مورد نیاز در محل کار انجام شود. استفاده از دکل بیش از حد بزرگ در کاربردهای ساده نه تنها هزینه را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند باعث کاهش دید راننده و کاهش بهره‌وری شود.

مقایسه در فضاهای بسته یا باز

محیط کاری نقش بزرگی در انتخاب نوع دکل دارد. در فضاهای بسته مانند انبارها، سردخانه‌ها یا راهروهای باریک، نیاز به دکل‌هایی با حداقل ارتفاع در زمان جمع‌شدگی (Lowered Height) وجود دارد. در مقابل، در فضاهای باز مثل محوطه کارخانه یا محوطه بارگیری، می‌توان از دکل‌های بلندتر و حجیم‌تر استفاده کرد:

دکل دو مرحله‌ای (Two-Stage) در حالت جمع‌شده ارتفاع کمتری دارد و برای انبارهایی با سقف‌های متوسط مناسب است. این دکل دید خوبی برای راننده فراهم می‌کند و مانورپذیری خوبی در راهروهای باریک دارد.

دکل سه مرحله‌ای (Three-Stage) در هنگام جمع شدن ارتفاع بیشتری نسبت به دکل دو مرحله‌ای دارد، اما با وجود سیستم Free Lift (بالابر آزاد بدون افزایش ارتفاع خارجی دکل)، می‌توان در محیط‌های بسته نیز از آن استفاده کرد. این قابلیت به‌ویژه برای بارگیری در قفسه‌های بالا در داخل انبارهایی با سقف کوتاه کاربردی است.

دکل چهار مرحله‌ای (Quad Mast) به دلیل ارتفاع جمع‌شده زیاد، معمولاً برای فضاهای بسته توصیه نمی‌شود، مگر اینکه لیفتراک مجهز به Free Lift پیشرفته باشد. در غیر این صورت، ممکن است دکل هنگام ورود به درب‌های کوتاه یا داخل کانتینرها گیر کند.

در فضاهای باز، محدودیت‌های ارتفاع وجود ندارد، بنابراین می‌توان از دکل‌های بلند و چند مرحله‌ای بدون نگرانی استفاده کرد. همچنین در چنین فضاهایی، توجه به پایداری و عملکرد دکل در برابر باد و ناهمواری زمین نیز اهمیت دارد.

محدودیت‌های عملکرد هر نوع دکل

هر نوع دکل مزایا و معایب خاص خود را دارد که باید پیش از انتخاب در نظر گرفته شود. در این بخش، به بررسی محدودیت‌های عملکردی رایج در انواع دکل‌ها می‌پردازیم:

دکل ساده (Single-Stage): اگرچه ساده و مقرون‌به‌صرفه است، اما محدودیت ارتفاع یکی از اصلی‌ترین نقاط ضعف آن است. این نوع دکل برای مشاغلی که نیاز به دسترسی به سطوح بالا دارند، مناسب نیست. همچنین فاقد قابلیت بالابر آزاد است.

دکل دو مرحله‌ای (Two-Stage): یکی از مشکلات احتمالی این دکل در نبود سیستم Free Lift، افزایش سریع ارتفاع ظاهری دکل هنگام شروع بالابری است که در فضاهای کم‌ارتفاع مشکل‌ساز می‌شود. همچنین نسبت به دکل سه مرحله‌ای انعطاف‌پذیری کمتری در تغییر ارتفاع دارد.

دکل سه مرحله‌ای (Three-Stage): اگرچه انعطاف‌پذیر و مناسب برای بسیاری از محیط‌هاست، اما وزن بیشتر، پیچیدگی در نگهداری و نیاز به قدرت هیدرولیکی بیشتر، از جمله محدودیت‌های آن است. همچنین، ساختار پیچیده‌تر ممکن است هزینه تعمیرات را افزایش دهد.

دکل چهار مرحله‌ای (Quad Mast): این دکل به دلیل ارتفاع بلند، مرکز ثقل لیفتراک را بالا می‌برد و ممکن است پایداری دستگاه را کاهش دهد، به‌ویژه در سطوح شیب‌دار یا ناهموار. همچنین، سیستم‌های چهارمرحله‌ای نیاز به نگهداری مداوم و تخصصی دارند و هزینه‌ی بالاتری نسبت به دیگر دکل‌ها دارند.

فاکتور های مهم در انتخاب دکل مناسب برای لیفتراک 

برای اینکه هر لیفتراکی بتواند کار خود را به درستی انجام بدهد به اجزای مناسب با خود احتیاج دارد. سه فاکتور بسیار مهم در انتخاب دکل مناسب برای لیفتراک شامل میزان فضای عمومی مورد نیاز در کارخانه یا انبار شما، ارتفاع پایه ها و حجم و اندازه بار مورد نظرتان است. شما با در نظر گرفتن این سه مورد می توانید بهترین دکل را برای لیفتراک خود انتخاب کرده و به کارکردن با ان بپردازید.

بررسی انواع دکل لیفتراک

امروزه، اپراتورهای لیفتراک به طور معمول به یکی از چهار نوع مختلف دکل لیفتراک وابسته هستند. سازندگان همیشه از اصطلاحات یکسان برای اشاره به این اجزا استفاده نمی کنند. یک شرکت ممکن است دکل های خود را از نظر مکانیسم های بالابر توصیف کند، در حالی که شرکتی دیگر فقط توضیحات خود را از دکل ها بر اساس تعداد بخش های دکل قرار دهد.

دکل سیمپلکس یا ساده (Simplex Mast)

معمولاً این لیفتراک ها فقط در فواصل محدود می توانند بارها را بلند کنند. به عنوان مثال، آنها ممکن است محموله را روی پشت کامیون حمل کنند. این نوع دکل لیفتراک، متداول بوده و به صورت استاندارد از آرایش یک ریل بیرونی ثابت و یک ریل داخلی کشویی با زنجیر جهت بلند کردن چنگال و کرییج استفاده می کند. حداکثر طول امتداد و کشش ریل های داخلی، ارتفاع بلند کردن بار را تعیین و محدود می کند.

دکل دوبلکس (Duplex Mast)

این دکل، انتخابی بهینه برای زمانی است که نیاز نباشد جعبه ها و محصولات در قفسه های خیلی مرتفع قرار بگیرند. نمونه های کاربردی جابجایی مواد شامل عملیات حمل و نقل متقابل و تحویل قطعات تولیدی است. این نوع دکل، دارای یک سیلندر هیدرولیکی واقع در مرکز مجموعه دکل است که به فشار دادن بارها به سمت بالا کمک می‌کند تا ارتفاع بار را افزایش دهد، در حالی که خود دکل ثابت است. هنگامی که دکل به بالای ریل های داخلی رسید، دو ریل جانبی پشتیبانی کننده، روند بلند کردن را تکمیل می‌کنند. (همچنین این نوع دکل به عنوان دوبلکس قائم یا دکل آزاد دو مرحله ای نیز شناخته می شود).

دکل تریپلکس یا سه مرحله ای (Triplex Mast)

اخیراً این دکل های پرکاربرد، جز بهترین و رایج ترین دکل ها محسوب می شوند. آن ها بارگیری و تخلیه را در ارتفاعات بالاتر نسبت به دکل های دوبلکس امکان پذیر می کنند. دکل تریپلکس با دوبلکس متفاوت است، زیرا شامل دو ریل کشویی به اضافه یک ریل ثابت است.

یک سیلندر هیدرولیک بزرگ در مرکز مجموعه دکل، بیشتر کار بلند کردن شاخک ها و کرییج را انجام می دهد. سیلندرهای هیدرولیک ثانویه بخش‌های میانی و یک سیستم زنجیره‌ای را بالا می ‌برند که وقتی دکل کاملاً کشیده می‌شود، بخش داخلی و کریج را می‌کشد. (اصطلاحات دیگر این نوع دکل: دکل مرحله سوم، دکل FSV، دکل سه گانه، دکل قائم سه گانه است).

دکل چهار کشو یا چهار مرحله ای (Quad Mast)

همانطور که از نام آن پیداست، این دکل پیچیده برای جابجایی بارها به چهار مجموعه ریل و زنجیر وابسته است. اپراتورهای لیفتراک معمولاً برای استفاده از این نوع دکل که به ارتفاعات بسیار بالاتری می رسد و ممکن است دید محدودی داشته باشد، به آموزش پیشرفته نیاز دارند. یک دکل کواد پلکس می‌تواند بالابر آزاد کامل را فراهم کند زیرا مانند دکل سه گانه عمل می‌کند. با این حال، ریل و زنجیر سیلندر ثانویه هیدرولیک قدرتمند آن، اجازه گسترش بیشتر را می دهد. علاوه بر دکل چهار کشو، این وسیله تحت عنوان «قائم» نیز شناخته می شود.

دکل مجموعه‌ای در قسمت جلو است که وظیفه بلند کردن، پایین آوردن و کج شدن بار را انجام می‌دهد. کرییج به دکل متصل است وچنگال‌ها به کرییج متصل می‌شوند و کرییج توسط میله ای که در مرکز دکل قرار دارد، فعال می شود. با فعال كردن اهرم پیستون، چنگال‌ها را همراه با بار شما توسط كنترل اهرم از داخل كابین، بالا برده و ارتفاع بار را افزایش می‌دهد.

تعمیر دکل لیفتراک

دکل ها نیز همانند دیگر قطعات لیفتراک در بعضی مواقع آسیب دیده و نیاز به تعمیر دارند.

نکته ی مهم تعمیر دکل یا هر قطعه ی دیگر از لیفتراک این است که باید به دست فردی بسیار ماهر و متخصص در این زمینه انجام شود؛ زیرا حساسیت تعمیر این نوع قطعات بسیار بالا بوده و هر کسی توان انجام آن را ندارد.

شرکت تامین دنیای هوشمند سپاهان دارای کادری بسیار مجرب است، تعمیرکارانی که در تخصص خود حرف زیادی برای گفتن دارند و تا به حال لیفتراک های زیادی را تعمیر کرده اند!

تعمیرکاران تامین دنیای هوشمند سپاهان در هر شرایطی در خدمت شما هستند تا با بهترین شرایط و امکانات مشکلات دکل یا هر قطعه ی دیگر لیفتراک تان را رفع کنند.

نحوه انتخاب نوع مناسب دکل لیفتراک

هنگام خرید یک لیفتراک نو یا دست دوم، انتخاب دکل لیفتراک یک نکته مهم است. هنگام انتخاب دکل لیفتراک، علاوه بر نوع، باید چند فاکتور را نیز در نظر گرفت: ارتفاع پایین و کشیده، ارتفاع بالابر و بالابر آزاد. در ادامه به توضیح این موارد می پردازیم:

ارتفاع بالابر (Lift Height)

این فاکتور به شما می‌گوید که با باز شدن کامل دکل، چنگال‌ها چقدر ارتفاع خواهند داشت. هنگام انتخاب دکل لیفتراک، حداقل شش اینچ به ارتفاع بالاترین قفسه خود اضافه کنید. این به اپراتورهای شما این امکان را می‌دهد که به طور ایمن بارها را هنگامی که دکل به طور کامل کشیده شده است تنظیم کنند. (همچنین به عنوان حداکثر ارتفاع دوشاخه یا MFH نیز شناخته می‌شود)

بالابر آزاد (freelift)

به این موضوع اشاره دارد که چگونه می توان بار را قبل از اینکه دکل شروع به کشیده شدن کند بلند کرد. اگر بالابر شما در مناطقی که ارتفاع بالای سر محدود است، مانند دوتایی در یک تریلر، بلند می شود و مانور می دهد، توانایی بلند کردن آزاد مهم است.

– یک دکل بدون بالابر آزاد به محض اینکه دوشاخه ها شروع به بلند شدن می کنند به سمت بالا کشیده می شود.

– یک دکل فری لیفت کامل به شاخک ها اجازه می دهد تا قبل از اینکه دکل به سمت بالا کشیده شود به بالای قسمت داخلی دکل بالا بروند.

ارتفاع پایین یا کولاپس (Lowered Height or Collapsed Height)

این فاصله از کف تا بالای دکل هنگام پایین آمدن دکل است. اگر لیفتراک شما باید زیر درب گاراژ یا کانتینر حرکت کند، ارتفاع پایین‌تر ممکن است مهم باشد.

ارتفاع کشیده (Extended Height)

این ارتفاع را از بالای دکل (یا تکیه گاه بار) در حالی که دکل کاملاً کشیده است، اندازه گیری می کند.

خرید دکل لیفتراک

شما می توانید برای خرید تمامی قطعات لیفتراک به سایت تامین دنیای هوشمند سپاهان مراجعه کنید و بعد از مشورت با بهترین متخصصان این زمینه خریدی عالی و با کیفیت را تجربه کنید.

قیمت دکل لیفتراک

همانطور که پیش از این گفتیم دکل ها به دسته های مختلفی تقسیم می شوند و قیمت هر یک از این دکل ها با یکدیگر تفاوت دارد زیرا کارایی آن ها با هم متفاوت بوده و هر کدام در شرایط خاصی قابل استفاده هستند.

در حال حاضر شرکت بازرگانی تامین دنیای هوشمند سپاهان به فروش انواع قطعات لیفتراک هم می پردازد و از آنجایی که این قطعات را به طور مستقیم به مشتری می رساند؛ قیمت هایی بسیار مناسب و به صرفه را برای آن ها در نظر گرفته است. شما می توانید همین حالا با مراجعه به سایت تامین دنیای هوشمند سپاهان تمام قطعات لیفتراک را با قیمت هایی بسیار مناسب تهیه کنید.

لیفتراک یکی مهم ترین ماشین های صنعتی است که برای جا به جایی و انبارکردن انواع بارها از آن استفاده می شود.

این ماشین صنعتی از اجزا و قسمت های مختلفی تشکیل شده است. هر یک از این اجزا بر عملکرد کلی لیفتراک تاثیر مهمی دارند به صورتی که خرابی یا عدم وجود آن ها می تواند در کار لیفتراک خلل ایجاد می کند. یکی از مهم ترین اجزای لیفتراک دکل است. دکل نقش مهمی در حمل بارها ایفا می کند. در این مقاله قصد داریم از دکل لیفتراک و مشخصات این قطعه پرکاربرد برای شما خوانندگان عزیز بگوییم پس حتما با ادامه مقاله همراه باشید.

جمع بندی

طبق مطالب عنوان شده در بالا، انواع مختلفی از دکل ها در بازار عرضه شده و با نام های مختلفی شناخته می شوند که در این مطلب به آن ها و کاربردشان پرداخته شد. دکل ها در لیفتراک باعث ایجاد عملکردهای متفاوت در موقعیت های مختلف می شوند. بنابراین انتخاب مناسب دکل مورد نظر با توجه به موقعیت، محیط کار و نیاز خود در جهت پیشبرد اهداف، باعث سهولت در انجام کارها می گردد و به اپراتور این امکان را می دهد که به ارتفاع مد نظر خود برسند. همچنین انتخاب نوع دکل پیش از خرید یا لیزینگ لیفتراک نکته مهم و حائز اهمیتی است که باید همواره به آن توجه داشته باشید.

سوالات متداول درباره دکل لیفتراک

دکل لیفتراک بر چه اساسی دسته بندی می شود؟

دکل ها از نظر تعداد جک های هیدرولیک و تعداد کشوها (میزان ارتفاع) به دسته های مختلفی تقسیم می شوند.

عوامل مهم در انتخاب دکل لیفتراک چه می باشد؟

سه فاکتور بسیار مهم در انتخاب دکل مناسب برای لیفتراک شامل میزان فضای عمومی مورد نیاز در کارخانه یا انبار شما، ارتفاع پایه ها و حجم و اندازه بار مورد نظرتان است.

دلیل محبوب بودن دکل تریپلکس چیست؟

این دکل های پرکاربرد، جز بهترین و رایج ترین دکل ها محسوب می شوند. آن ها بارگیری و تخلیه را در ارتفاعات بالاتر نسبت به دکل های دوبلکس امکان پذیر می کنند.